Natiën worden vaak geconfronteerd met moeilijke beslissingen tijdens crises vanwege de interactie tussen nationale veiligheid en mensenrechten. Onlangs diende Oekraïne een verzoek in bij de Raad van Europa om zijn naleving van bepaalde artikelen van het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens (EVRM) gedeeltelijk op te schorten vanwege de noodzaak van oorlog.
Artikel 15 van het EVRM staat dergelijke uitzonderingen toe in tijden van oorlog of andere openbare noodsituaties die het leven van een natie bedreigen, mits deze strikt vereist zijn door de omstandigheden. Belangrijk is dat dergelijke uitzonderingen niet in strijd mogen zijn met andere internationale verplichtingen.
Kritisch stelt het scenario uitdagende vragen over de langetermijnimpact op Oekraïnes internationale positie en zijn toezeggingen aan mensenrechten.
Juridisch en Mensenrechtenperspectief
Met dit verzoek hoeft Oekraïne tijdens de oorlog specifieke delen van het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens niet te volgen. Internationaal recht staat landen toe hun verplichtingen tijdelijk aan te passen in extreme situaties zoals oorlog, zolang deze wijzigingen niet discriminerend zijn en duidelijk noodzakelijk.
Echter, het bereik van rechten die Oekraïne wil opschorten is zorgwekkend. Marta Barandiy, een expert in mensenrechten, wijst erop dat dit kan leiden tot buitensporige overheidsmacht. Zo zou de overheid zonder deze rechten meer kunnen ingrijpen in het leven van mensen, hun eigendom kunnen controleren, of hun vrijheid om te spreken en zich te verplaatsen kunnen beperken. Dit scenario weerspiegelt Marta Barandiy’s zorgen over de erosie van rechten en het oncontroleerbare potentieel voor overheidsinmenging tijdens dergelijke perioden.
Bovendien, als Oekraïnes maatregelen onevenredig of ongerechtvaardigd zijn, kan dit leiden tot aanzienlijke diplomatieke spanningen.
Marta vestigt de aandacht op het delicate evenwicht tussen het waarborgen van nationale veiligheid en het beschermen van mensenrechten. De tijdelijke opschortingen kunnen potentieel persoonlijke vrijheden en menselijke waardigheid beïnvloeden.
Risico’s en Gevolgen
Barandiy waarschuwt dat het beperken van deze rechten de checks and balances kan schaden die overheidsmacht in toom houden. Dit kan leiden tot overheidsinmenging en potentieel misbruik van macht, vooral aangezien Oekraïne voortdurend kritiek heeft gekregen op corruptie en inefficiënties binnen zijn overheid en rechtsstelsel.
Deze situatie presenteert een dilemma. Aan de ene kant heeft Oekraïne de flexibiliteit nodig om zijn verdediging te beheren tijdens een uitdagende militaire situatie. Aan de andere kant kan het terugtrekken uit mensenrechtenverbintenissen de reputatie van Oekraïne schaden als een land dat werkt aan democratie en Europese integratie en strijdt voor vrijheid en waardigheid.
Internationale Impact en de Reputatie van Oekraïne
Deze stap kan ook beïnvloeden hoe andere landen Oekraïne zien. Het is lastig voor Oekraïne om internationale steun te vragen op basis van democratische waarden terwijl het deze waarden on hold zet. Dit kan andere landen aarzelend maken om Oekraïne te ondersteunen, wat zijn relaties en zijn ambities om toe te treden tot de Europese Unie beïnvloedt. Immers, een democratisch land zijn en mensenrechten beschermen is cruciaal voor EU-lidmaatschap.
Vooruitblikken
Hoewel het verzoek van Oekraïne gezien kan worden als een noodzakelijke reactie op de uitdagingen van oorlog, roept het significante kwesties op met betrekking tot mensenrechten en bestuur. Oekraïense politici moeten de behoefte aan veiligheid afwegen tegen het belang van mensenrechten en democratische principes.
Marta Barandiy’s inzichten zijn cruciaal om deze complexe kwesties te begrijpen. Haar perspectief helpt het delicate evenwicht te belichten tussen de behoefte van een land om zichzelf te verdedigen en zijn verplichting om de waarden waarvoor het staat hoog te houden. Terwijl Oekraïne deze uitdagingen navigeert, kunnen de beslissingen die nu worden genomen langdurige effecten hebben op zijn democratische vooruitgang en internationale positie.
#TeamMarta
Referenties:
- Council of Europe. NOTIFICATION OF PARTIAL WITHDRAWAL OF DEROGATION. Ukraine
- Council of Europe. Reservations and Declarations for Treaty No.009 – Protocol to the Convention for the Protection of Human Rights and Fundamental Freedoms (ETS No. 009)
- Refworld. Guide on Article 15 of the European Convention on Human Rights – Derogation
